W PRAKTYCE: „Zerowy PIT” dla młodych do 26. roku życia

Likwidacja PIT dla pracowników i zleceniobiorców do ukończenia 26. roku życia jest już faktem. Przepisy ustawy zmieniającej z 4 lipca 2019 r. wchodzą w życie z dniem 1 sierpnia 2019 r. Zwolnienie z PIT, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT (dalej: „zerowy PIT”), dotyczy osób fizycznych, które:

• nie przekroczyły 26. roku życia,
• uzyskały przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT,
• wysokość przychodów uzyskanych z ww. tytułów nie przekroczyła w roku podatkowym kwoty 85 528 zł (w 2019 r. limit stanowi 5/12 tej kwoty i wynosi 35 636,67 zł).

Ustawa zmieniająca znosi PIT, ale nie likwiduje obciążeń z tytułu składek ZUS. O założeniach ustawy zmieniającej szczegółowo pisałam już wcześniej (https://ksiegowoscpodatkowa.pl/od-1-sierpnia-2019-r-likwidacja-pit-dla-pracownikow-i-zleceniobiorcow-do-ukonczenia-26-roku-zycia/)

Teraz nadszedł czas, aby przygotować się do tych zmian od strony praktycznej.

1. Zastosowanie u pracownika (zleceniobiorcy) “zerowego PIT” – od kiedy powstaje prawo do ulgi?

Przepisy ustawy zmieniającej wchodzą w życie 1 sierpnia 2019 r. i mają zastosowanie do przychodów uzyskanych od tej daty (art. 4 ust. 1 ustawy zmieniającej). O możliwości zastosowania “zerowego PIT” decyduje data otrzymania lub postawienia do dyspozycji pracownika (zleceniobiorcy) przychodu. Tym samym ulga ta może być zastosowana do wynagrodzeń wypłaconych począwszy od 1 sierpnia 2019 r.

Przykład

Pani Joanna, mająca 24 lata, jest pracownikiem firmy X. Zgodnie z regulaminem wynagradzania obowiązującym w firmie X Pani Joanna otrzymuje wynagrodzenie za dany miesiąc do 10. dnia miesiąca następnego.

Załóżmy, że wynagrodzenie należne za lipiec Pani Joanna otrzyma 9 sierpnia (10 sierpnia przypada w sobotę). Do wynagrodzenia wypłaconego 9 sierpnia zakład pracy, jako płatnik, może zastosować zwolnienie od podatku (pod warunkiem spełnienia jego pozostałych warunków).

KONIEC PRZYKŁADU

Przykład

Pan Łukasz, który ukończył 22 lata, jest pracownikiem w firmie Y. Zgodnie z regulaminem wynagradzania obowiązującym w firmie Y wynagrodzenie za dany miesiąc jest otrzymywane w ostatnim dniu miesiąca.

Pan Łukasz wynagrodzenie za lipiec powinien otrzymać 31 lipca. Pracodawca wypłacił mu je 1 sierpnia. Do wynagrodzenia wypłaconego 1 sierpnia zakład pracy, jako płatnik, może zastosować zwolnienie od podatku (pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków tego zwolnienia).

KONIEC PRZYKŁADU

Możliwość zastosowania “zerowego PIT” nie jest uzależniona od okresu za jaki jest wypłacane wynagrodzenie. Istotne jest aby termin jego faktycznej wypłaty przypadał po 31 lipca 2019 r. Z tego powodu nie ma przeciwwskazań np. do przesunięcia terminu wypłaty lipcowego wynagrodzenia na pierwsze dni sierpnia (jeżeli nie będzie to skutkowało koniecznością wypłacenia pracownikowi odsetek za zwłokę).

2. Wynagrodzenie ze stosunku pracy uwzględniające “zerowy PIT” dla młodych – jak przebiega kalkulacja?

Na skutek wypłaty wynagrodzenia ze stosunku pracy (umowy zlecenie) z zastosowaniem ulgi podatkowej podatnik zyskuje tyle, że kwota wynagrodzenia otrzymana przez niego „do ręki” jest większa o równowartość zaliczki na podatek dochodowy.

Przykład

Pan Jakub, który ma 23 lata otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w stałej wysokości 4000 zł brutto. Wynagrodzenie w takiej wysokości uzyskał on w lipcu i w sierpniu, przy czym pan Jakub w sierpniu, przed wypłatą wynagrodzenia, złożył pracodawcy oświadczenia w sprawie stosowania zwolnienia z PIT.

W tabeli – dla porównania skutków wynikających z likwidacji PIT – została zaprezentowana kalkulacja wynagrodzenia otrzymanego w lipcu (bez ulgi) i w sierpniu (z ulgą).

Poz.	Wyszczególnienie	Wynagrodzenie otrzymane 10 lipca (bez ulgi)	Wynagrodzenie otrzymane 9 sierpnia (z ulgą)
1	Wynagrodzenie brutto = podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne	4 000,00 zł	4 000,00 zł
2	Składki na ubezpieczenie społeczne: emerytalne (poz. 1 x 9,76%), rentowe (poz. 1 x 1,5%) i chorobowe (poz. 1 x 2,45%)	548,40 zł	548,40 zł
3	Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne	3 451,60 zł	3 451,60 zł
4	Składka na ubezpieczenie zdrowotne:
a)	w wysokości 9% podstawy wymiaru	310,64 zł	310,64 zł
b)	w wysokości 7,75% podstawy wymiaru	267,50 zł	–
5	Koszty uzyskania przychodów	111,25 zł	–
6	Kwota zmniejszająca podatek	46,33 zł	–
7	Podstawa opodatkowania (poz. 1 – poz. 2 – poz. 5) po zaokrągleniu do 1 zł	3 340,00 zł	–
8	Zaliczka na podatek dochodowy (poz. 7 x 18% – poz. 6 – poz. 4b)) po zaokrągleniu do 1 zł	287,00 zł	–
9	Do wypłaty “na rękę”:	2 853,96 zł	3 140,96 zł

Młody pracownik zyskuje miesięcznie 287 zł. Od 1 sierpnia 2019 r. jego wynagrodzenie otrzymane “na rękę” będzie większe, w porównaniu do analogicznego wynagrodzenia otrzymanego do 31 lipca 2019 r., o kwotę zaliczki na podatek dochodowy.

KONIEC PRZYKŁADU

3. Oświadczenie składane przez pracownika (zleceniobiorcę) w sprawie zwolnienia z PIT za 2019 r. – jaka forma i treść?

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy zmieniającej w 2019 r. zastosowanie zwolnienia przez płatnika PIT (zakład pracy lub zleceniodawcę) wymaga złożenia przez podatnika (pracownika lub zleceniobiorcę) pisemnego oświadczenia, że uzyskane przez niego w okresie od dnia 1 sierpnia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. przychody z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT będą w całości zwolnione od podatku na podstawie tego przepisu. Brak oświadczenia wyklucza w 2019 r. stosowanie zwolnienia przez płatnika. Jeżeli pracownik lub zleceniobiorca nie złoży takiego pisemnego oświadczenia płatnik będzie pobierał zaliczki na PIT na dotychczasowych zasadach (podatnik będzie miał wówczas możliwość zwrotu PIT z tytułu ulgi w rocznym zeznaniu podatkowym za 2019 r.). Oświadczenie musi być złożone w formie pisemnej. Nie wystarczy ustne powiadomienie pracodawcy (zleceniodawcy) o swojej woli.

Ważne!

W 2019 r. “zerowy PIT” może być zastosowany wyłącznie po złożeniu przez pracownika/zleceniobiorcę pisemnego oświadczenia w tej sprawie.

Im wcześniej zostanie złożone oświadczenie tym lepiej. Płatnik (zakład pracy lub zleceniodawca), który otrzyma takie oświadczenie nie pobiera zaliczek na podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał to oświadczenie. Na tej podstawie zaliczki na podatek nie będą pobierane do końca 2019 r., chyba że podatnik ukończy 26 lat lub zostanie przekroczony przez niego limit przychodów w kwocie 35 636,67 zł

Do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2020 r. ulga będzie uwzględniana przez płatnika przy obliczaniu zaliczek na podatek bez konieczności składania ww. oświadczenia.

4. Pracownik (zleceniobiorca), który w tym roku kończy 26 lat – do którego momentu można stosować zwolnienie z PIT?

Zwolnienie określone na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT dotyczy przychodów uzyskanych przez pracowników oraz zleceniobiorców do ukończenia przez nich 26. roku życia. Spełnienie tego warunku ustalane jest na moment uzyskania przychodu (wypłaty wynagrodzenia lub pozostawienia go do dyspozycji). Przy czym wiek ten należy ustalać z uwzględnieniem pełnej daty urodzin a nie np. samego roku czy roku i miesiąca. Jeśli pracownik (zleceniobiorca) ukończy 26 lat np. 27 października 2019 r. to zwolnieniem objęte będą przychody uzyskane przez niego w okresie od 1 sierpnia 2019 r. do 27 października 2019 r., pod warunkiem że w tym okresie nie przekroczyły one limitu w kwocie 35 636,67 zł.

Przykład

Pan Mateusz ukończy 26 lat w dniu 29 września 2019 r. Wynagrodzenie ze stosunku pracy za wrzesień jest wypłacane ostatniego dnia miesiąca.

Jeżeli Pan Mateusz otrzyma wynagrodzenie za wrzesień najpóźniej w dniu swoich urodzin, tj. 29 września 2019 r. to objęte ono będzie zwolnieniem od podatku (przy założeniu, że nie został przekroczony limit w kwocie 35 636,67 zł). Jeśli natomiast wypłata wynagrodzenia za wrzesień nastąpi 30 września, to będzie ona skutkowała koniecznością potrącenia zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych (nawet jeśli nie został przekroczony limit 35 636,67 zł).

KONIEC PRZYKŁADU

Jeśli pracownik (zleceniobiorca) w 2019 r. kończy 26 lat to – w celu redukcji obciążenia podatkowego – wskazane jest, aby wypłata przysługującego mu wynagrodzenia, które miałoby być wypłacone po dniu jego 26 urodzin, nastąpiła najpóźniej w dniu ukończenia przez niego 26 roku życia.

5. Ulga u młodego wieloetatowca – kto kontroluje warunki do ulgi?

Ustawa nie odnosi się do tej kwestii w sposób szczegółowy, wobec czego zastosowanie znajdą zasady ogólne. Młody wieloetatowiec nie może w 2019 r. przekroczyć limitu przychodów w kwocie 35 636,67 zł (a od 1 stycznia 2020 r. – w kwocie 85 528 zł). A jeżeli przekroczy ten limit, to w rocznym zeznaniu podatkowym będzie musiał dopłacić podatek, co może okazać się dla niego dotkliwe finansowo. W przypadku, gdy uzyskuje on przychody z umowy o pracę i umowy zlecenie z różnych źródeł trudno oczekiwać, aby to płatnicy (zakłady pracy lub zleceniodawcy) kontrolowali czy uzyskane przez niego przychody nie przekroczyły dopuszczalnego limitu przychodów, do wysokości którego można stosować zwolnienie od podatku. Wobec tego młody wieloetatowiec powinien sam sprawować kontrolę nad limitem. Moim zdaniem młody podatnik może to zrobić na dwa sposoby, a mianowicie może złożyć oświadczenie w sprawie stosowania zwolnienia:

• tylko u jednego płatnika (np. u którego uzyskuje największe przychody) – wówczas przekroczenie limitu przychodów będzie kontrolowane przez tego właśnie płatnika,
• u każdego z płatników – ale wówczas podatnik sam musi kontrolować limit przychodów i w odpowiednim momencie poinformować wszystkich płatników o przekroczeniu limitu przychodów w kwocie 35 636,67 zł (a od 1 stycznia 2020 r. – w kwocie 85 528 zł).

Wybór należy do młodego wieloetatowca, ale moim zdaniem mniejszym ryzykiem przekroczenia limitu jest obciążony pierwszy sposób. Drugi sposób jest wskazany jeśli liczba płatników oraz wysokość uzyskiwanych u nich przychodów pozwala przypuszczać, że nie zostanie przekroczony limit zwolnienia (np. jeśli miesięczna suma przychodów uzyskanych od wszystkich płatników nie przekracza 7,1 tys. zł).